عفونت‌های ناحیه تناسلی بانوان به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:
در مرحله اول و شایع‌ترین نوع عفونت‌ها، واژینیت‌ها قرار می‌گیرند:
واژینیت‌ها به طور معمول ناشی از عفونت‌های باکتریال، قارچی، ویروسی و یا انگلی واژن هستند.
عفونت‌های قارچی:
شایع‌ترین نوع واژینیت هستند. شایع‌ترین نوع قارچ، کاندیدا آلبیکنس نام دارد که در حالت عادی در تعادل با سایر باکتری‌های نرمال واژن است. هر زمان این تعادل به هم بخورد، باعث افزایش رشد این قارچ و ایجاد علایم عفونت (سوزش، خارش، ترشحات پنیری) می‌شود.
عواملی که می‌توانند این تعادل را به هم بزنند:
- مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها
- بارداری
- تغییرات هورمونی
- ضعف سیستم ایمنی
- دیابت
- استرس و خواب ناکافی
- مصرف کورتون
- لباس زیر تنگ و بدون جریان هوا که باعث ایجاد محیط گرم و مرطوب شود.
- شست‌وشوی مکرر و استفاده زیاد از دوش‌های واژینال و شوینده‌ها.
برای پیشگیری از این نوع عفونت‌ها:
- لباس زیر نخی بپوشید.
- مصرف قند و شیرینی را به حداقل برسانید.
- از دوش واژینال خودداری کنید.
- از پروبیوتیک‌های واژینال استفاده کنید.
در صورت ایجاد عفونت:
درمان ضد قارچ و پروبیوتیک کمک‌کننده است.
(توجه کنید به دلیل همراهی این نوع عفونت با سایر عفونت‌های واژینال و احتمال عدم پاسخ به درمان ضد قارچ به تنهایی، معاینه و درمان همه‌جانبه توسط متخصص زنان توصیه می‌شود.)
عفونت‌های باکتریال:
اکثراً به دلیل عدم تعادل فلور باکتریایی واژن اتفاق می‌افتد و باعث ایجاد ترشحات زیاد، آبکی، رنگی و بدبو می‌شود. ممکن است همراه با احساس درد و ناراحتی نیز باشد.
همچنین به علت نزدیکی مجاری ادراری با واژن، احتمال همزمانی عفونت‌های ادراری نیز وجود دارد. علایمی مثل سوزش ادرار، تکرر ادرار، قطره‌قطره خارج شدن ادرار همراه با درد و ناراحتی و یا تغییر رنگ و بوی ادرار نیازمند بررسی و درمان است.
درمان:
عفونت‌های باکتریال با مصرف آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا واژینال قابل درمان سریع و کامل هستند.
عارضه عدم درمان این عفونت‌ها:
- پیشرفت و درگیری رحم و تخمدان‌ها (عفونت داخل شکمی)
- عفونت مکرر لوله‌های رحم و تخمدان‌ها باعث ناباروری خواهد شد.
- عفونت‌های واژینوز باکتریال درمان‌نشده باعث افزایش احتمال سقط جنین خواهد شد.
جلوگیری:
- عدم استفاده‌ی مکرر از شوینده‌های واژینال
- قطع مصرف سیگار و دخانیات
- رابطه جنسی با کاندوم
عفونت‌های ویروسی:
ویروس‌ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم می‌توانند برای سلامت تناسلی مضر باشند.
از جمله ویروس‌های شایع درگیرکننده‌ی ناحیه تناسلی:
HPV:
ویروس اچ‌پی‌وی یا زگیل تناسلی باعث ایجاد ضایعات زگیلی در روی ناحیه تناسلی می‌شوند و با طولانی شدن عفونت و یا بار زیاد ویروسی (تعداد ویروس زیاد در بدن)، باعث ایجاد تغییر در سلول‌های دهانه‌ی رحم شده و بیمار را مستعد ابتلا به سرطان دهانه رحم (کنسر سرویکس) خواهد کرد.
جلوگیری از ابتلا با واکسن، رابطه جنسی کم‌خطر، محدود کردن تعداد پارتنر است.
تشخیص زودهنگام و درمان سریع برای جلوگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم بسیار ضروری و مؤثر است.
نکته: با رعایت نکات بهداشتی و درمانی، این ویروس قابلیت پاک شدن از بدن را دارد.
HSV:
ویروس هرپس باعث ایجاد بیماری تب‌خال تناسلی می‌شود. این بیماری با ضایعات دردناک، قرمز رنگ و همراه با سوزش شدید روی ناحیه تناسلی ظاهر می‌شود. درمان این عفونت علامتی است و در مواردی که ضایعات مکرر ایجاد شود، نیاز به درمان جلوگیری (پروفیلاکسی) دارد.
نکته: ویروس هرپس بعد از ورود به بدن، به طور دائمی در بدن باقی مانده و در موارد ضعف سیستم ایمنی و استرس فعال می‌شود.
HIV:
ویروس HIV از طریق رابطه جنسی یا خونی و یا از مادر به جنین منتقل می‌شود و باعث تضعیف سیستم ایمنی و ایجاد بیماری ایدز می‌شود. ضعف ایمنی ناشی از این بیماری، ابتلا به سایر عفونت‌ها و همین‌طور عفونت‌های ناشایع را افزایش داده و درمان را با مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند.
عفونت‌های دهانه رحم (سرویسیت):
عفونت‌های دهانه‌ی رحم (سرویکس) با منشأ باکتری، قارچ و ویروس هستند و باعث ایجاد علامت‌هایی چون درد حین رابطه جنسی، خونریزی حین رابطه جنسی، ترشحات غیرطبیعی و یا درد لگنی می‌شود.
بررسی با معاینه با اسپکولوم و کولپوسکوپ انجام می‌شود. در صورت نیاز از کشت ترشحات واژن، تست STI و سونوگرافی‌های ترانس‌واژینال برای بررسی دقیق‌تر استفاده می‌کنیم.
درمان سرویسیت بسته به نوع سرویسیت (قارچی، باکتریال یا ویروسی) و با توجه به علایم انجام می‌شود.
عفونت لوله‌های فالوپ (سالپنژیت):
عفونت لوله‌های رحمی که تحت عنوان عفونت لگنی یا PID نیز شناخته می‌شود، ناشی از عفونت‌های منتقله از راه جنسی (کلامیدیا و گنوکوک) هستند.
علایم:
- درد شدید شکمی
- تب و لرز
- ترشحات غیرطبیعی واژن
- درد و ناراحتی حین رابطه جنسی
عوارض این اختلال و عدم درمان آن شامل:
- ناباروری به علت انسداد لوله‌های فالوپ
- بارداری خارج از رحم (لوله‌ای)
- عفونت‌های مزمن با پاسخ ضعیف به درمان
درمان شامل درمان دارویی و آنتی‌بیوتیکی است. برای برطرف کردن عفونت و در موارد شدید و انسداد لوله‌ها، نیازمند اقدامات جراحی هستیم.
عفونت رحم (اندومتریت):
التهاب داخلی‌ترین لایه رحم را اندومتریت می‌گویند. این عفونت اکثراً ناشی از عفونت‌های باکتریالی است که پس از زایمان، سقط، سزارین، هیسترکتومی (جراحی خارج کردن رحم) رخ می‌دهد.
علایم:
- تب و لرز
- درد لگنی و شکمی
- ترشحات بدبو
- خونریزی غیرطبیعی
درمان شامل درمان آنتی‌بیوتیکی است. در موارد نادر، نیازمند اقدامات جراحی نیز هستیم.
برای درمان عفونت‌های حاد و مزمن خود و یا در صورت نیاز به مشاوره و دریافت راهنمایی‌های تخصصی، روی دکمه زیر کلیک کنید.